Jakie są uprawnienia straży miejskiej?
Nierzadko można usłyszeć kąśliwe opinie, że straż miejska służy przede wszystkim do gromadzenia pieniędzy, wspomagających miejski budżet. Spójrzmy na liczby - ponad 168 milionów złotych - to kwota jaka zasiliła lokalne kasy w 2011 roku. Zgodnie z danymi zgromadzonymi przez MSWiA strażnicy miejscy i gminni w 2011 roku dokonali ponad 2 mln 900 tys. interwencji, w wyniku których nałożono ponad 1 mln. 400 tys. mandatów.
Najczęstszymi wykroczeniami ujawnionymi przez straże gminne (miejskie) były te przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji. W 2011 roku było ich prawie 1 mln. 800 tys., a strażnicy nałożyli w ich ramach ponad milion mandatów na łączną kwotę ponad 141 milionów zł. Uczestnikom ruchu udzielono też ponad 600 tys. pouczeń. Skoro większość ujawnianych wykroczeń związana jest z ruchem drogowym, warto wiedzieć jakie straż miejska ma uprawnienia.
Uprawnienia straży miejskiej
Strażnik ma prawo do udzielania pouczeń, legitymowania, a także ujęcia osób stwarzających zagrożenie i doprowadzenia ich do najbliższej jednostki Policji. Może dokonywać kontroli osobistej i przeszukiwania bagaży, ale tylko w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że dana osoba popełniła czyn zabroniony.
Ma prawo zatrzymać pojazd, wylegitymować uczestnika ruchu i wydawać mu wiążące polecenia odnośnie korzystania z drogi lub pojazdu. Straż miejska ma prawo do nakładania grzywien w postępowaniu mandatowym, dokonywania czynności wyjaśniających i kierowania wniosków o ukaranie do sądu. Jej obowiązkiem jest uniemożliwienie prowadzenia pojazdu osobie będącej pod wpływem alkoholu (lub innych środków odurzających) i zaczekanie na przyjazd policji. Straż ma prawo wydawać dyspozycje odholowywania pojazdów i unieruchamiania ich przy pomocy blokady kół, o ile nie będzie to zagrażało bezpieczeństwu. Może również dokonywać kontroli drogowych.
Fotoradary straży miejskiej
Straż miejska może za pomocą fotoradarów przenośnych kontrolować prędkość z jaką poruszają się kierowcy.
- Istnieją jednak pewne ograniczenia, co do rozstawiania sprzętu pomiarowego. Straż ma prawo ustawić takie urządzenie tylko w obszarze zabudowanym i dopiero, gdy uzyska na to zgodę od miejscowego komendanta policji. - mówi Agnieszka Kaźmierczak z Yanosik.pl. - Kontrola musi odbywać się w uzgodnionym czasie i miejscu, które powinno być oczywiście odpowiednio oznakowane. Urządzenie pomiarowe musi także posiadać homologację, w przeciwnym wypadku kierowca nie jest zobligowany do zapłacenia mandatu. Lokalne media często informują o tym, gdzie w danym tygodniu można spodziewać się kontroli prędkości przeprowadzanej przez straż miejską. - Dla tych, którzy nie mają czasu na pozyskanie takich informacji pomocny może okazać się komunikator dla kierowców Yanosik. Nasi użytkownicy mogą ostrzegać się wzajemnie o różnego rodzaju zdarzeniach na drodze, w tym także o kontrolach przeprowadzanych przez różne służby - dodaje A. Kaźmierczak.
Warto pamiętać, że przenośny fotoradar może rejestrować poczynania kierowców także z ukrycia - gdy zostaje on "schowany" w nieoznakowanym samochodzie. Warunkiem jest, by auto nie znajdowało się wówczas w ruchu. Strażnicy miejscy mogą przeprowadzać takie kontrole tylko na drogach gminnych, powiatowych i wojewódzkich oraz drogach krajowych w obszarze zabudowanym, z wyłączeniem autostrad i dróg ekspresowych. W przypadku zarejestrowania wykroczenia za pomocą odpowiedniego urządzenia, mogą oni żądać od właściciela pojazdu wskazania osoby, której w określonym czasie powierzył pojazd.
Straż miejska a kontrole
Strażnicy miejscy mogą dokonywać kontroli ruchu drogowego wobec kierujących pojazdami, którzy nie zastosowali się do zakazu ruchu w obu kierunkach oraz naruszających przepisy ruchu drogowego, gdy zostało to zarejestrowane za pomocą urządzeń pomiarowych. Mogą także skontrolować uczestników ruchu drogowego, gdy narusza on przepisy o zatrzymaniu lub postoju pojazdów, o ruchu pieszych, bądź też o ruchu motorowerów, rowerów, wózków rowerowych, pojazdów zaprzęgowych, o jeździe wierzchem lub pędzeniu zwierząt.
Straż miejska posiada również prawo do przeprowadzania kontroli publicznego transportu drogowego na podstawie art. 45 ust. 1 ustawy z dn. 16 grudnia 2010 o publicznym transporcie zbiorowym. Strażnik miejski podejmujący interwencję musi być umundurowany i może działać tylko na obszarze gminy, którą reprezentuje. Ma obowiązek okazania legitymacji służbowej na żądanie kierowcy i poinformowania o powodzie zatrzymania.
