kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.
Początki Dłużca związane są z intensywnym napływem na te tereny osadników niemieckich. Najprawdopodobniej najstarszymi zapisami na temat wsi, określanej niegdyś jako „nova villa circa Sobot" - czyli "nowa wieś koło Soboty” - są wzmianki z roku 1242.
Kiedyś pobliski Rochów, stanowiący obecnie część Twardocic, także obejmowały granice Dłużca. Czyniło to z tej osady miejscowość naprawdę długą, więc na przełomie osiemnastego i dziewiętnastego wieku otrzymała ona nazwę Langeneuedorf.
Z dokumentów wynika, że czas ów był bardzo korzystny dla wsi, która się wtedy intensywnie rozwijała. Miała dwie świetlice, szynk i zajazd znany jako „Bar pod lipami” - a także piekarnię. Pracował na miejscu kowal, dzieciom służyły dwie placówki oświatowe – szkoła katolicka i ewangelicka.
Podstawowe zajęcie mieszkańców stanowiło rolnictwo. Znaczna część gospodarstw posiadała duże domy mieszkalne, przy których stały solidne zabudowanie gospodarcze, otaczające obszerne dziedzińce.
Dodatkowe dochody miejscowym rolnikom przynosiły liczne pasieki. Po drugiej wojnie światowej również polscy pionierzy posiadali sporo pni. Także dzisiaj przy zagrodach można dostrzec wiele uli.
O pewnych dramatach, jakie się tu niegdyś rozegrały, świadczą ocalone relikty przeszłości. Jednym z nich jest krzyż pokutny. Pewne przekazy jako powód powstania owego symbolu dawnego prawa podają zabójstwo rodziców, którego w trzynastym wieku miał jakoby dokonać ich syn. Czy jednak jest to prawda, czy tylko ponura legenda – nie wiadomo.
Stojąca wysoko nad przebiegającą przez Dłużec szosą miejscowa świątynia od dawien dawna wyznaczała najdostojniejsze miejsce wsi. Tu jej mieszkańcy wspólnie wyrażali swoją wiarę w Boga, a na przyległym do kościoła cmentarzu po zakończeniu doczesnej egzystencji znajdywali miejsce wiecznego spoczynku.
Pierwsza, zapewne niewielka kaplica istniała w Dłużcu najprawdopodobniej już w trzynastym wieku. Późniejszy obiekt - wzniesiony około roku 1500 - po rozlaniu fali reformacji stał się świątynią, przynależącą do parafii ewangelickiej w Sobocie.
Później dokonywano kolejnych remontów i przebudów gmachu – między innymi w osiemnastym i dziewiętnastym stuleciu. Ciekawa jest informacja o trzech dzwonach, z których dwa najstarsze w czasie drugiej wojny światowej mieszkańcy wsi wywieźli na zachód.
Zwraca uwagę miejsce zawieszenia dzwonów - wieloboczna, drewniana sygnaturka z zegarem. Urozmaica ona prosty kształt dachu.
U podnóża kościoła, tuż przy szosie, stoi charakterystyczny monument. Nazwę „Pomnik Figura” - nadano mu w roku 1967, po rozebraniu jego znacznej części. Pozostawiono wtedy tylko najważniejsze elementy konstrukcji, demontując te, które wyraźnie wskazywały na cel wzniesienia owego obiektu przez mieszkańców dawnego Dłużca. Pomnik ten powstał w drugiej połowie dziewiętnastego wieku.
Na umieszczonej w jego sąsiedztwie tablicy jest informacja, iż pierwotnie poświęcono go pamięci dwóch mieszkańców wsi, poległych w trakcie wojny francusko-pruskiej w latach 1870 – 1871. Ich nazwiska wyryto na centralnym cokole monumentu.
Później pomnik powiększono, jego nowe elementy dedykując żołnierzom ze wsi, którzy utracili życie w trakcie pierwszej wojny światowej. Wschodnia tablica cokołu zawierała nazwiska ofiar frontu wschodniego, zaś zachodnia poległych na froncie zachodnim.
Dawny kształt całego monumentu przypomina stara widokówka. Poświęcono go uroczyście 21 października 1921 roku.
W lutym 1945 roku rozpętana przez hitlerowskie Niemcy wojna z całą grozą dotarła i do Dłużca. 13 lutego pośpiesznie ewakuowano większość mieszkańców wsi. Już następnego dnia teren - włącznie z położoną za miedzą Sobotą - zajęli Sowieci, którzy jednak szybko zostali wyparci przez siły niemieckie.
Sytuacja wkrótce zmieniła się i znów oddziały Rosjan przejęły Sobotę. Dochodziło tu do licznych starć niemieckich czołgów rosyjskimi średnimi T – 34 - 85 i ciężkimi IS - 2.
Później front w tym rejonie zamarł, dochodziło jednak nadal do pojedynków artyleryjskich. Wszystkie te działania doprowadziły do licznych zniszczeń zabudowań Dłużca.
Mimo upływu siedemdziesięciu pięciu lat ślady wojennych zmagań są w Dłużcu nadal widoczne. To smutna pamiątka lutowych i późniejszych starć z 1945 roku.
